Jan Blommaert
Ik moet Bart De Wever sinds oktober 2012 mijn burgemeester noemen. Ik moet op hem vertrouwen voor mijn veiligheid in de stad, voor de vlotte doorstroming van het verkeer, de ophaling en verwerking van afval, het beheer van de openbare ruimte, van scholen, culturele centra en ziekenhuizen en wat nog allemaal. Ik heb niet voor hem gestemd maar ik moet me neerleggen bij zijn gezag als burgemeester en dat gezag erkennen en respecteren. In ruil heeft hij de plicht mijn belangen als burger en ingezetene van zijn stad te behartigen en daarvoor alle nodige en mogelijke maatregelen te nemen die binnen de wet vallen. Laat dit genoteerd wezen: hij is burgemeester, en ik ben geen “onderdaan” maar een “burger en ingezetene” die niet veel andere plichten tegenover De Wever heeft dan de plicht om het gezag van diens ambt te respecteren.
Ik behoud binnen die relatie een groot aantal rechten en vrijheden – meer dan De Wever zelfs. Ik heb het recht niet akkoord te gaan met de maatregelen die mijn burgemeester neemt of de standpunten die hij inneemt, daartegen vreedzaam te protesteren of op te roepen tot vreedzaam protest. Wanneer ik dat doe, dan ben ik geen “antidemocraat”, integendeel: ik oefen mijn democratische vrijheden uit en kan ze zelfs als democratische plichten beschouwen vanuit een visie die democratie ziet als idealiter bemand door kritische burgers. Too bad als de burgemeester daarmee niet gelukkig is: net zoals ik me moet neerleggen bij het gezag van zijn ambt moet hij zich neerleggen bij mijn democratische rechten en vrijheden, als hij zichzelf democraat wenst te noemen. Hij heeft als burgemeester veel en veel meer plichten dan ik als gewoon burger; dit hoort daartoe, en het valt op hoeveel moeite hij daarmee heeft.
Mijn burgemeester lijkt zich immers nogal vaak op lichtjaren afstand te bewegen van wat men “de realiteit” noemt. Hij produceert aan de lopende band verzinsels, kwakkels, leugens en stereotypen over allerhande thema’s – doorgaans over wie “goed” en “slecht” is als burger en ingezetene, zie verder – terwijl hij die nonsens als grote wijsheden beweert te slijten. Wie afwijkende visies en standpunten hanteert wordt immers snel als ongeïnformeerd, eenzijdig en bevooroordeeld, een slecht hoorder of een al te letterlijk citeerder afgeschilderd. De wereld die zich tegenover zijn verzinsels, kwakkels, leugens en stereotypen onvouwt is er één van … verzinsels, kwakkels, leugens en stereotypen, zo beweert mijn burgemeester nogal vaak en graag. Domheden worden dus gemotiveerd vanuit een standpunt waarbij kritiek erop als domheid wordt voorgesteld. Sta me toe dat ik dat als “idioot” bestempel.
Mijn burgemeester vindt het aldus logisch – zelfs gewoonweg vanzelfsprekend wanneer hij om toelichting wordt gevraagd – dat hij als hoofd van het grootste politiekorps van heel West-Europa een handvol para’s moet laten patrouilleren in een aantal buurten in Antwerpen. De duizenden agenten van het Antwerpse korps moeten aanvaarden dat een paar tientallen soldaten, opgeleid voor geheel andere taken dan die van de politie, een schrijnende tekortkoming van de reguliere Antwerpse politie kunnen goedmaken. Concreet: wat 4000 agenten blijkbaar niet kunnen, kunnen 30 para’s wel: de stad beveiligen. Noteer dat de wet voorschrijft dat legereenheden slechts ingezet kunnen worden voor politietaken wanneer de beschikbare politie-inzet manifest tekort schiet. Waarvan akte.
De stad beveiligen – tegen wie of wat? Ook hier zegt de wet dat er duidelijke aanwijzingen moeten zijn van directe dreiging om militairen te mogen inzetten. En ook hier zien we dat mijn burgemeester dreigingen opmerkt waar anderen – deskundigen bijvoorbeeld – ze niet ontwaren. Joodse buurten zijn sinds de aanslag op Charlie Hebdo plots “altijd niveau 3”; de dag voorafgaand aan die aanslag, of zelfs de hele periode sinds De Wever aantrad als burgemeester, waren ze dat eigenaardig genoeg niet. Nu wel, en klaarblijkelijk zelfs permanent. Onnodig te zeggen dat we inzake feitelijke argumenten hiervoor op onze honger moeten blijven zitten. Mijn burgemeester vindt dat, en dat moet maar volstaan.
Hij vindt eveneens dat hijzelf “altijd niveau 3” is. Veiligheidsmensen bewaakten tot voor kort zijn privéwoning; nu hangen er, op belastingskosten, bewakingscamera’s. We mogen er dus vanuit gaan dat ergens in Antwerpen een politieagent 24 uur per dag naar een videoscherm zit te turen met daarop, wisselend, beelden van de voordeur van De Wevers huis, de zijkant, de achterkant, en zo meer. Ik moest ook het meemaken dat de burgemeester van mijn stad besliste om een skivakantie te ondernemen, maar deze gevaarvolle onderneming enkel kon voltooien mits de bescherming van een politiedetachement ter grootte van de Antwerp Giants (met reservenbank), vervoerd in vier gepantserde voertuigen. Slechts een hanjevol gezagsdragers in dit land zetten zoveel middelen in om zichzelf te beschermen; de burgemeester van Antwerpen lijkt daar nu bij te horen. Maar alweer enkel sinds de aanslag op Charlie Hebdo, want daarvoor leek onze burgemeester enkel het doelwit te zijn van publieke hoon en ander symbolisch geweld waarvoor gepantserde auto’s weinig bescherming bieden. Als een volleerd idioot laat de burgemeester van Antwerpen zich sinds die dag vervoeren zoals François Hollande, Angela Merkel of Barack Obama.
Nu bleek mijn burgemeester al van voor de aanslag op Charlie Hebdo problemen te hebben met het beperkte gewicht van zijn mandaat. Aangezien prinselijke handelsmissies door bugettaire en communautaire beperkingen gekortwiekt worden, was het de Burgemeester van Antwerpen die een heuse handelsmissie opzette naar Shanghai, om daar als opperhoofd van een goed half miljoen Antwerpenaars op voet van gelijkheid het gesprek aan te gaan met zijn collega uit Shanghai, een stad met zo’n 15 miljoen inwoners. Onze VRT was er uiteraard graag bij, en versloeg de reis als ware het een pausbezoek, waardoor de kost aan de belastingbetaler behoorlijk opliep. De Republiek Antwerpen mag dan nog even in de toekomst liggen, een leider met presidentiële allures hebben we al. Nu, Chinese leiders krijgen wel regelmatiger vreemd volk over de vloer, en ze slagen erin dankzij een doorgedreven professionalisme hun bovenlip in de plooi te houden wanneer alweer een (naar Chinese normen) lilliputter zich belangrijk komt voelen temidden van de Chinese mensenzee. Maar toch vraag ik me af of de burgemeester van Shanghai zich het bezoek van onze Antwerspe eminentie langer dan enkele minuten zal herinnerd hebben, anders dan als wellicht de meest ridicule, en hopelijk zelfs amusante, egotrip in tijden.
Mijn burgemeester klinkt het meest idioot wanneer hij het heeft over de “goede” en de “slechte” bewoners van zijn stad. Hij laat zich graag en met heel veel aplomb uit over Moslims, Marokkanen, Berbers, “juiste” en “foute” migranten, de culturen van migranten en hoe wij – wij? – met die culturen moeten omgaan. Hij heeft een heel bijzondere visie op, bijvoorbeeld, de cultuur van de Berbers, die gekenmerkt zou zijn door een grote afkeer van gezag, een sterk op zichzelf gerichte houding en, via die weg, grote inburgeringsproblemen in Antwerpen. Die berbercultuur ziet hij naadloos doorgegeven van ouder op kind, ook onder “Berbers” die al vier decennia lang rond de Turnhoutse Baan in Borgerhout wortel hebben geschoten. Eens Berber altijd Berber, en zelf het feit dat het meest authentieke Antwerps dezer dagen eerder uit de mond van een “Berberse” Borgerhoutse rapper zal komen rollen dan uit de mond van een hoogopgeleide “Vlaming”-hipster uit dezelfde buurt, doet daaraan geen enkele afbreuk. Mijn burgemeester weet het namelijk allemaal zeker, dus zijn alle zogeheten deskundigen (Berbers incluis) vanzelfsprekend idioten.
Mijn burgemeester vreest voor terreuraanslagen wanneer hij op oudejaarsavond Arabische muziek uit de boxen hoort schallen; in zijn stad mag men het dragen van rode vakbonds-hesjes na een betoging zien als een “veiligheidsprobleem” en van de dragers ervan eisen de hesjes af te doen; zijn vreedzame anti-Monsanto-demonstranten het soort volk dat men liefst collectief een GAS-boete aansmeert; valt het te overwegen (“om het debat te voeden”) om seropositieve illegale migranten aidsremmers te ontzeggen; en evengoed te overwegen dat mensen die bij het OCMW voor steun aankloppen eerst hun gouden tanden laten verwijderen en omsmelten vooraleer men steun kan krijgen.
Mijn burgemeester is van oordeel dat racisme een sterk overdreven en al bij al relatief gegeven is; dat een inburgeringsbeleid dat al ruim een decennium in handen is van zijn partijgenoten mislukt is en dus helemaal niet in handen van zijn partijgenoten was; dat stakingen eigenlijk betogingen zijn; dat zijn voorgangers aansprakelijk zijn voor alle rotzooi in zijn stad, incluis de toestand van zijn scholen en ziekenhuizen; dat men publieke dienstverlening verbetert door wijkkantoren te sluiten; dat een paar duizend hardwerkende kleine zelfstandigen in zijn stad “imagoverlagers” zijn; dat cannabisgebruik de allerergste plaag is waarvan zijn stad te lijden heeft; dat de diamantairs in dit land slachtoffer zijn van administratief en fiscaal gepest; en dat Antwerpen dringend een intercontinentale luchthaven nodig heeft (de Republiek met z’n president, weetjewel).
En hij stelt met de grootste zekerheid dat hij nog geen enkele Aziatische migrant heeft ontmoet die zich gediscrimineerd voelt. Een kijkje in de statistieken van zijn stad zou hem nochtans duidelijk moeten maken dat er nogal wat mensen zijn van Turkse komaf die zich gediscrimineerd voelen. Of mensen uit Afghanistan, Pakistan, Centraal-Rusland, Mongolië, Irak, Jemen, Iran, Syrië of Palestina, om er maar enkele te noemen. Want tja, Azië is iets groter dan Shanghai of Singapore nietwaar?
Mijn burgemeester is een idioot. Ik kan hem dus nog onmogelijk ernstig nemen als persoon, en als burger en ingezetene maak ik me grote zorgen over de kwaliteit van het bestuur dat hij voorzit. We dichten deze man al vele jaren een veel te grote dosis verstand toe, terwijl we zouden moeten weten dat “de slimste mens” gewoon een televisieformat is en geen ernstige indicator van intelligentie. Hij is “slim” zoals een huisdier slim genoeg is om ons te bewegen tot een streling of een bordje melk; inhoudelijk stelt deze figuur evenwel niets – niéts – voor. De lading bewijzen daarvoor wordt stilaan niet langer te overzien, die van het tegendeel schrompelt voortdurend verder ineen. En steeds meer mensen beginnen dat te begrijpen, want steeds minder mensen laten zich door het overweldigende verstand van De Wever intimideren. Wie naar de feiten kijkt ziet een slecht bestuurder die zichzelf ook zoveel vijanden weet te maken dat hij uiteindelijk vrienden tekort zal komen.
De Wever is als een paljas het Stadhuis binnengekomen, in een pathetische poging om geschiedenis te schrijven – de volgende editie van de Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, uitgegeven door zijn broer Bruno, zal aan hem een hoofdstuk moeten wijden. Dat is de zielige kern van zijn eogtrip. Het hoofdstuk zal hem echter naar alle waarschijnlijkheid beschrijven als iemand die een historische kans voor de Vlaamse beweging verkwanselde door de fenomenale zelfoverschatting van een in wezen bekrompen en middelmatig man. Precies die zelfoverschatting zal ervoor zorgen dat men hem zal herinneren als de minst nuttige idioot van de Vlaamse beweging.
Het Regime De Wever. Nota’s bij het bestuursakkoord voor Antwerpen, 2012.
Jan Blommaert (en z'n gedachten) 
[…] enorme politiemacht dankzij de hulp (en het budget) van zijn N-VA onderdanen in de regering nog wat spieren bij kreeg. Wat dan de gewone flikken betrof, ook die moesten dringend echte oorlogswapens ter […]